Decentrale zuivering met hergebruik van afvalwater om drinkwater te besparen levert ook een reductie van de hoeveelheid afvalwater op. Bovendien kunnen sommige afvalwaterzuiveringssystemen goed worden geïntegreerd in de terreininrichting en kunnen milieumaatregelen hierdoor zichtbaar worden gemaakt.
De mogelijkheden voor hergebruik van gezuiverd afvalwater zijn sterk afhankelijk van de beschikbare hoeveelheid afvalwater en de kwaliteit. In principe zijn er twee mogelijkheden: zuivering met hergebruik van grijswater of van zwartwater. Grijswater is al het afvalwater exclusief het afvalwater van toiletspoelingen, dus het afvalwater afkomstig van de lichaamsverzorging (douche, bad en wastafel), de keuken, de textielwas, het schoonmaken, etcetera. Zwartwater is al het afvalwater, dus grijswater plus toiletspoeling. De benamingen ‘zwart’ en ‘grijs’ komen overigens voort uit de kleur van het water; grijswater heeft een enigszins grijze kleur en afvalwater dat met fecaliën is belast, kleurt na korte tijd zwart.
In utiliteitsgebouwen is het aanbod van grijswater over het algemeen beperkt. Zuivering van zwartwater levert in dat geval dan ook een aanzienlijk grotere hoeveelheid opnieuw te gebruiken water op. Een ander voordeel van zwartwaterzuivering boven grijswaterzuivering is dat aansluiting op het vuilwaterriool achterwege kan blijven. Nadelen van zwartwaterzuivering zijn het bij de zuivering vrijkomende zuiveringsslib dat afgevoerd moet worden en het aanwezig zijn van een zekere weerstand vanuit de beleving om afvalwater te hergebruiken. Zo zuivert bijvoorbeeld Singapore al zijn afvalwater door membraanfiltratie tot drinkwaterkwaliteit maar wordt het niet als drinkwater gebruikt om de laatste reden. Gezuiverd afvalwater is over het algemeen iets minder van kwaliteit dan regenwater, het is echter helder en reukloos en goed te gebruiken voor de toiletspoeling, voor waterkunstwerken en om planten te besproeien. Het bevat over het algemeen een hoger aandeel aan voedingsstoffen wat het tevens geschikt maakt voor planten. Wanneer zowel regenwater als gezuiverd afvalwater worden gebruikt, kan regenwater dus beter voor de hoogwaardigere doeleinden worden gebruikt.
Uitvoering
Er is diverse literatuur beschikbaar met betrekking tot de uitvoering van de ‘ander’ watersystemen. Nuttige informatie wordt verstrekt door de Vlaamse Milieumaatschappij en Vlario in de (Nederlandstalige) publicaties Waterwegwijzer en het Vademecum Praktisch afkoppelen van hemelwater. Deze publicaties geven praktische uitvoeringsadviezen en geven nuttige informatie over de verschillende systeemcomponenten. VMM, 2010
Gebruik gezuiverd afvalwater
Gezuiverd afvalwater kan net als hemelwater worden gebruikt voor laagwaardige doelen in gebouwen. Het gezuiverde water kan opgeslagen worden in een reservoir of vijver. Omdat de toestroom van het gezuiverde water relatief constant is (net als de toevoer van het afvalwater) hoeft er minder buffervolume in het reservoir gecreëerd te worden.
In Nederland bestaat een aansluitplicht op de riolering. Om decentraal gezuiverd afvalwater te kunnen hergebruiken is een ontheffing van de aansluitplicht noodzakelijk.