Hutten bouwen van takken en leem, bootje en vlotje varen, met water kliederen, kikkervisjes vangen en kampvuur maken, dat alles hoort tot de mogelijkheden in de Speeldernis.
De Speeldernis is een oase voor kleine vrijbuiters in een metropool. In de natuurspeeltuin kunnen ze klimmen, springen, rennen, maar ook hutten en dijken bouwen met water, zand, stenen en hout. Ze leren zo hun grenzen te verkennen, risico’s in te schatten en zelfstandig keuzes te maken.
Door veel afwisseling in bodemsoort en reliëf kan zich een grote biodiversiteit ontwikkelen die kinderen op een speelse manier kennis laat maken met inheemse planten en dieren, met natuurlijke processen en kringlopen. In een natuurspeeltuin is verder ook volop ruimte om te dromen en zich te verwonderen, weg te duiken van het dagelijkse, en tijd en ruimte te voelen.
Participatie
Door activiteiten in de tuin, natuurexcursies en ontwerpen door middel van maquettes, werden de gebruikers bij het ontwerp betrokken. Omdat veiligheid een steeds terugkerend onderwerp in de gesprekken bleek, is de veiligheidsexpert van het Buurt- en Speeltuinwerk Rotterdam intensief betrokken bij het ontwerp. Het uiteindelijke ontwerp voldeed tevens aan de richtlijnen van het attractiebesluit.
Landschapsontwerpster Sigrun Lobst maakte op basis van alle eisen een schets voor een afwisselend landschap. Ze ontwierp een veelzijdige tuin met heuvels en waterlopen, speelweiden en ruigtes, fruitbomen en slingerpaden, die voldoende speelruimte biedt aan zowel jonge als oudere kinderen.
Door de aannemer is een heuvellandschap met stromend water aangelegd. Bijzonder is dat 100 Duitse hoveniers samen met Nederlandse collega’s tijdens hun jaarlijkse zomerkamp het kale heuvellandschap verfraaiden. In een week tijd werden stapelmuren, kronkelpaden, poorten, bruggen en waterlopen aangelegd. In de herfst en wintermaanden plantten en zaaiden vrijwilligers van de speeltuin en van de Stichting Internationale Werkkampen inheemse struiken, bomen, kruiden en knolgewassen in de tuin.
Naast enkele beroepskrachten wordt de begeleiding en het onderhoud verzorgd door vrijwilligers en stagiaires.
Waterconcept
Het speelwater wordt opgepompt vanuit 36 meter diepte. Het water heeft bijna drinkwaterkwaliteit (wel een iets hoger ijzer- en zoutgehalte).
Het ontwerp is erop gericht om het water zo lang mogelijk zichtbaar te houden. Het kronkelt en stroomt vanaf een heuvel in bochten naar de vijver.
Er zijn verschillende biotopen, een snelle beek, een flauwe beek in een weiland, een moeras, steile oevers, schaduwoevers en vijvers van verschillende waterdieptes aangelegd.
Om de veiligheid te vergroten zijn de waterplassen voor kinderen jonger dan zes jaar niet dieper dan 20 cm. Voor kinderen boven de zes jaar niet dieper dan 40 cm. De oevers zijn flauw, circa 6%, en de ondergrond is glijvast.
Een probleem bleek de erosie van de oevers door golfslag en de kinderen. Door stenen in de oevers, door boomstammen en beplanting kan de erosie tegengegaan worden.
Een vergunning voor het onttrekken van grondwater is door de provincie verleend.
Perspectief
De speeltuin is een succes en verheugt zich in groeiende bezoekersaantallen. Naast kinderen uit de buurt komen ook veel kinderen uit de ruimere omgeving. In de speeltuin komen bovendien scholen en groepen uit de kinderopvang. Voor het vieren van verjaardagen bestaat door de grote populariteit soms een lange wachttijd.
De speeltuin wordt door ouders, kinderen en professionals zeer gewaardeerd.
Het concept van de natuurspeeltuin heeft een sterke voorbeeldwerking en heeft het ontwerp van vele andere speeltuinen in heel Nederland geïnspireerd.
Kosten
De aanlegkosten bedroegen inclusief ontwerp € 171.000; hierbij moet vermeld worden dat er veel vrijwilligers werden ingezet.
