Zürich, Zwitserland

Groen dak op het vliegveld van Zürich © ZinCo

Het groenedakenprogramma van de stad Zürich

De stad Zürich heeft reeds in 1991 een verplichting ingesteld om bij alle nieuwbouw en renovatieprojecten de platte daken als ze niet als terrassen gebruikt worden te vergroenen. Hoofdargument voor deze maatregel is het vergroten van de biodiversiteit. Uiteraard vervullen de groene daken ook een functie in de waterhuishouding en hebben ze effect op hittestress.

In Zürich hebben ze al deze effecten gekwantificeerd en ook de totale kosten met betrekking tot aanleg, onderhoud en de winst met betrekking tot energiebesparing en aandeel in de waterhuishouding inzichtelijk gemaakt.

Begroende dakvlakken zijn in stedelijke agglomeraties van bijzonder belang. Door de geringe mate van verstoringen geven de groene daken leefruimte aan talloze wilde planten en dieren en vormen ze zo een compensatie voor de door de bouwactiviteiten verloren groengebieden.

De dakbiotopen vormen ‘stepping stones’ die samen met de grondgebonden groengebieden en de zaadverspreiding door wind en vogels een belangrijke bijdrage leveren aan de stedelijke groene infrastructuur.

In Zürich worden vier types dakvegetatie aanbevolen. Deze zijn als voorbeeld uitgewerkt en op de website van de dienst voor bouwen en wonen te vinden. Particulieren en bedrijven die een bouwaanvraag indienen kunnen advies vragen over de aanleg van een groendak bij de dienst stedelijk groen.

De volgende daktypen worden onderscheiden:

  • Ruderaalvegetatie
  • Graslandvegetatie
  • Sedum/kruiden/gras vegetatie
  • Sedum/mos/kruiden vegetatie

De argumenten voor de stad Zürich om voor een dergelijke aanpak te kiezen zijn de volgende.

Groene daken:

  • bieden leefruimte aan planten en dieren;
  • bufferen regenwater en voeren het vertraagd af;
  • verbeteren het stads- en binnenklimaat door dempen van temperatuurextremen door het verbeteren van de stralingsbalans en het verdampen van vocht;
  • verbeteren de luchtkwaliteit en het microklimaat;
  • dempen geluid;
  • binden stof;
  • beschermen de dakhuid;
  • kunnen de leefkwaliteit van woningen en arbeidsplaatsen verbeteren door extra bruikbare groenvlakken te creëren;
  • verbeteren uitzicht vanuit hogere gebouwen of bergen;
  • besparen kosten op de lange termijn (langere levensduur van het dak, besparen energiekosten voor verwarming en koeling, en reduceren afwatering).

Op de website van de stad Zürich zijn alle gegevens over vormgeving, rendement en voorbeelden te vinden. Stadt Zürich, 2011

De regeling behelst ook concrete minimumeisen voor een groendak. Zo moet er minimaal 10 cm substraat gerealiseerd worden en de minimale waterberging is 45 l/m2 (4,5 cm) en er moet gebruik gemaakt worden van inheems zaaigoed en planten van typische plaatselijke biotopen.

Literatuur